İLEYDA ÖZMEN
CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, sağlık hizmetlerinden yararlanabilmeleri için işsiz gençlerden ayda 600 lira sağlık sigortası primi alınmasını eleştirdi. Emir, “Evdesiniz, işsizsiniz, adil olmayan bir gelir testiyle sizin gelirinizi varmış gibi yapıyorlar ve sizden ayrıca sağlık sigortası primi istiyorlar. Bunun adı, ‘işşiz evlat vergisi’dir. Para toplayacaksanız zenginlerden, vergi alamadığınız yandaş müteahhitlerden, bir çırpıda 100 milyonlarca vergisini sildiğiniz insanlardan alacaksınız. Yoksullardan, işsizlerden, iş vermediğiniz için evinde oturmak zorunda kalan gençlere bir de dönüp ‘Ayda 600 lira verin’ demeyeceksiniz” dedi.
CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, AKP’nin 2012 yılında çıkardığı zorunlu Genel Sağlık Sigortası (GSS) sisteminin milyonlarca vatandaşı mağdur ettiğini ifade etti. Emir yaptığı açıklamada, işsiz gençlerin sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için bir de devlete ayda 600 lira ödemek zorunda kaldığına dikkat çekti.
“BUNUN ADI ‘İŞSİZ EVLAT VERGİSİ’DİR”
Emir, “2012 yılında bir düzenleme yaptılar ve zorunlu Genel Sağlık Sigortası uygulamasına geçtiler. Bununla aylık brüt asgari ücretin üçte birinden daha fazla geliri olanlara, ‘Ayda 600 lira prim ödeyeceksin’ dediler. Aslında bunun anlamı şu: Evdesiniz, işsizsiniz, adil olmayan bir gelir testiyle sizin gelirinizi varmış gibi yapıyorlar ve sizden ayrıca sağlık sigortası primi istiyorlar. Bunun adı, ‘İşşiz evlat vergisi’dir. Olması gereken herkese iş ve AŞ vermektir, devlet bunun için vardır. Oysa evinde oturan üniversite mezunu delikanlıya anne-babasının emekli maaşı var diye ‘Bir de ek sağlık sigortası parası ödeyeceksin’ diyorlar. Para toplayacaksanız zenginlerden, vergi alamadığınız yandaş müteahhitlerden, bir çırpıda 100 milyonlarca vergisini sildiğiniz insanlardan alacaksınız. Yoksullardan, işsizlerden, iş vermediğiniz için evinde oturmak zorunda kalan gençlere bir de dönüp ‘Ayda 600 lira verin’ demeyeceksiniz” dedi.
Bir iş yerinde sigortalı çalışmayan ve geliri brüt asgari ücretin üçte birinin üzerinde olan kişilere aylık 600 TL GSS prim borcu çıkarıldığını anlatan Emir, “Hanenin toplam gelirinin hanedeki kişi sayısına bölünerek ulaşılan sözde gelir rakamı hiçbir kazancı olmayan işsiz vatandaşlarımızı mağdur etmektedir. Kimi zaman anne babasının emeki aylığı, kimi zaman evde çalışan bir başka kişinin geliri işsiz vatandaşımızın geliriymiş gibi hesaplanarak GSS prim borcu çıkarılmaktadır. Sosyal devlet anlayışı çerçevesinde muhtaç vatandaşlarımızın sağlık giderleri devlet tarafından karşılanmalı ve biriken prim borçları silinmelidir” ifadelerini kullandı.
1 Ocak 2012 yılında AKP tarafından çıkarılan zorunlu GSS düzenlemesi ile geliri brüt asgari ücretin üçte birinin üzerinde olan kişilere prim borcu yansıtıldığını anlatan Emir, “Prim tutarı ise brüt asgari ücretin yüzde 3’ü olarak uygulanmaktadır. Yani şu an brüt asgari ücretin 20 bin 2 TL olduğu düşünüldüğünde vatandaşlara 600,08 TL borç yansıtılıyor” dedi.
“GELİR TESTİ ADİL DEĞİL”
Herhangi bir sosyal güvencesi bulunmaması nedeniyle zorunlu GSS kapsamına alınan Türk vatandaşlarından prim ödeme gücünün bulunmadığını beyan eden kişilerin Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına müracaat ederek gelir testi yaptırdıklarını anlatan Emir, “Gelir testinde hanedeki tüm kişilerin gelir bilgileri esas alınarak diğer aile fertlerinin geliri de işsiz vatandaşın geliriymiş gibi hesaplanıyor. Adil olmayan bu test neticesinde işsiz vatandaşımıza bir darbe de prim borcu yansıtılarak vuruluyor” dedi.
Suriye, Afganistan, Irak gibi ülkelerin vatandaşı olan ancak Türkiye’de mülteci statüsünde olan kişilere hiçbir şekilde prim borcu yansıtılmadığını kaydeden Emir, şunları söyledi:
“Kendi ülkesinde sağlık sisteminde ikinci plana itilen vatandaşlarımıza bu yapılan reva değildir. Sigortası bulunmayan vatandaşlarımız eğer gelir testi yaptırmazsa bakanlık tarafından resen borçlu sayılıyor. Bu sebeple sigortası bulunmayan vatandaşlarımızın E-Devlet’e girerek kendilerine GSS prim borcu çıkarılıp çıkarılmadığını kontrol etmeleri gerekiyor.”
“31 ARALIK 2024 SONRASI TEDAVİ ETMEYECEK MİSİNİZ?”
CHP’li Emir, Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı doğrultusunda GSS prim borcu olan vatandaşların Sağlık Bakanlığı’na bağlı sağlık kurumları ile üniversite hastanelerinde verilen sağlık hizmetlerinden yararlanma sürelerinin 31 Aralık 2024’e uzatıldığını anımsatarak, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya yanıtlaması istemiyle şu soruları yöneltti:
“-31 Aralık 2024 tarihi sonrasında GSS prim borcu olan vatandaşları tedavi etmeyecek misiniz?
-Bakanlığınızın 2024-2028 performans programında ‘Resen tescil edilen GSS’lilerin 60 günden fazla prim borcu olması halinde sağlık hizmetlerinden Kurum çatısı altında yararlanamayacağını belirten bilgileri içerir tebligatların gönderiminin tüm taşra teşkilatı için performans hedefi olarak belirlenmesi, yine sistem tarafından tescil edilen kişilere otomatik SMS gönderilmesi ile prim borcu olanların bilgilendirilmesi sağlanacaktır.’ ifadesi yer almaktadır. Yani parası olmadığı için GSS prim borcu çıkardığınız ve bunu ödeyemeyen vatandaşlarımızı özel sağlık kuruluşlarının insafına mı terk edeceksiniz?
-Mevcutta sözde geliri asgari ücretin üçte birini aşan ve prim ödemekle yükümlü kıldığınız kişi sayısı kaçtır ve bunların birikmiş toplam borçları ne kadardır?”
